Podstawowy rachunek płatniczy: darmowe konta od sierpnia w każdym banku?

Na mocy art. 59 ia ust. 1 ustawy o usługach płatni­czych, każdy bank i SKOK funkcjo­nu­jący w Polsce, będzie zobowią­zany prowa­dzić na rzecz swoich klientów tzw. podsta­wowy rachunek płatniczy. Podstawowy rachunek płatniczy ma się znaleźć w ofercie banków najpóź­niej do dnia 8 sierpnia 2018 r.

Podstawowy rachunek płatniczy przezna­czony jest dla konsu­mentów, którzy nie posia­dają innego rachunku płatni­czego w walucie polskiej, prowa­dzo­nego przez dostawcę na teryto­rium Rzeczpospolitej Polskiej, który umożli­wiałby wykony­wanie trans­akcji przewi­dzia­nych dla rachunku podsta­wo­wego.

Podstawowy rachunek płatniczy ma umożli­wiać wyłącznie:

1. dokony­wanie wpłat środków pienięż­nych na rachunek,
2. dokony­wanie wypłat gotówki z rachunku na teryto­rium które­go­kol­wiek państwa człon­kow­skiego (w banko­macie lub w placówce dostawcy, lub przy użyciu termi­nala płatni­czego - jeżeli konsu­ment wyrazi wolę zawarcia takiej umowy),
3. wykony­wanie na teryto­rium państw człon­kow­skich trans­akcji płatni­czych, w szcze­gól­ności w urządze­niach akcep­tu­ją­cych instru­menty płatnicze, placówce dostawcy, lub za pośred­nic­twem środków elektro­nicz­nego dostępu do rachunku, a także bez fizycz­nego wykorzy­stania karty.

Jak wskazuje Komisja Nadzoru Finansowego podsta­wowy rachunek płatniczy umożliwia więc: otrzy­my­wanie wpływów z tytułu dochodów lub świad­czeń, opłacanie rachunków, nabywanie towarów i usług (także przez Internet), w tym za pośred­nic­twem polecenia zapłaty, polecenia przelewu oraz za pomocą karty płatni­czej (z wyłącze­niem kart kredy­to­wych).

Zgodnie z art. 59ie ust. 1 ww. ustawy dostawca powinien prowa­dzić podsta­wowy rachunek płatniczy w zakresie krajo­wych trans­akcji płatni­czych nieod­płatnie. Przy czym dostawca usług płatni­czych może pobierać opłaty za: 

1. wykonanie każdej następnej krajowej trans­akcji płatni­czej (tj. polecenia przelewu) po wykonaniu w ciągu miesiąca nieod­płatnie 5-​ciu takich trans­akcji zleco­nych przez konsu­menta,
2. wykonanie każdej następnej trans­akcji płatni­czej przy użyciu banko­matów lub wpłato­matów (tj. wpłaty lub wypłaty gotówki) niena­le­żą­cych do tego dostawcy znajdu­ją­cych się na teryto­rium RP po wykonaniu w ciągu miesiąca nieod­płatnie 5-​ciu takich trans­akcji na rzecz konsu­menta.

Podkreślić przy tym trzeba, iż pobie­rane przez dostawcę opłaty nie mogą być wyższe od opłat najczę­ściej stoso­wa­nych przez danego dostawcę przez ostatnie 12 miesięcy  w odnie­sieniu do trans­akcji tego typu.

Dodatkowo dostawca może pobierać opłaty za wykony­wanie trans­gra­nicz­nych trans­akcji płatni­czych. Przy czym tak jak w przypad­kach wskaza­nych powyżej, opłaty za wykonanie trans­gra­nicz­nych trans­akcji płatni­czych nie mogą być wyższe od opłat najczę­ściej stoso­wa­nych przez danego dostawcę przez ostatnie 12 miesięcy w odnie­sieniu do trans­akcji tego rodzaju, wykony­wa­nych w ramach jakie­go­kol­wiek rachunku płatni­czego prowa­dzo­nego przez tego dostawcę.

Co warte podkre­ślenia, zgodnie ze stano­wi­skiem KNF dostawcy usług płatni­czych nie mogą pobierać opłaty za wydanie karty płatni­czej (debetowej) do rachunku podsta­wo­wego.

Co istotne dostawca odmawia zawarcia umowy podsta­wo­wego rachunku płatni­czego w przypadku:

1. gdy jest to uzasad­nione wzglę­dami ostroż­no­ścio­wymi wynika­ją­cymi z podej­rzenia popeł­nienia przestęp­stwa, o którym mowa w 165a lub art. 299 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny;
2. dostawców, o których mowa w 4 ust. 2 pkt 9, jeżeli konsu­ment składa­jący wniosek nie jest człon­kiem spółdziel­czej kasy oszczędnościowo-​kredytowej będącej tym dostawcą lub nie spełnia kryte­riów uzyskania statusu członka tej kasy;
3. gdy dostawca posiada upraw­do­po­dob­nioną infor­mację o udziale konsu­menta w przestęp­stwie popeł­nionym z wykorzy­sta­niem rachunku płatni­czego lub upraw­do­po­dob­nioną infor­mację, że środki, które mają być zgroma­dzone na rachunku, pochodzą z przestęp­stwa.

Dodatkowo dostawca może odmówić zawarcia umowy podsta­wo­wego rachunku płatni­czego w przypadku gdy:

1. konsu­ment jest stroną umowy o prowa­dzenie rachunku płatni­czego, w ramach którego może wykonać te same trans­akcje, co na rachunku podsta­wowym;
2. dane identy­fi­ka­cyjne konsu­menta są zgodne z danymi osób znajdu­ją­cymi się na między­na­ro­do­wych listach sankcyj­nych lub Liście ostrzeżeń publicz­nych KNF;
3. konsu­ment nie posiada ważnego dokumentu potwier­dza­ją­cego jego tożsa­mość;
4. umowa rachunku płatni­czego zawarta między tym dostawcą a konsu­mentem została rozwią­zana ze względu na rażące naruszenie jej posta­no­wień przez konsu­menta;
5. konsu­ment nie podpisał umowy w placówce dostawcy w terminie, o którym mowa w ust. 3 zdanie pierwsze, albo w tym terminie nie zawarł umowy za pomocą środków porozu­mie­wania się na odległość;
6. konsu­ment nie przebywa legalnie na teryto­rium państwa człon­kow­skiego;
7. konsu­ment nie podał adresu zamiesz­kania lub innego adresu korespon­den­cyj­nego na teryto­rium Rzeczypospolitej Polskiej.

Dostawca może wypowie­dzieć umowę podsta­wo­wego rachunku płatni­czego, w przypadku gdy:

1. konsu­ment umyślnie albo w wyniku rażącego niedbal­stwa wykorzy­stał rachunek do celów niezgod­nych z prawem;
2. istnieje uzasad­nione podej­rzenie, że środki zgroma­dzone na rachunku pochodzą z działal­ności przestęp­czej lub mają związek z taką działal­no­ścią;
3. na rachunku nie dokonano żadnych operacji przez ponad 24 kolejne miesiące, z wyjąt­kiem operacji z tytułu pobie­rania opłat lub naliczania odsetek od zgroma­dzo­nych na rachunku środków pienięż­nych;
4. konsu­ment podał niepraw­dziwe infor­macje lub zataił prawdziwe infor­macje we wniosku o zawarcie umowy podsta­wo­wego rachunku płatni­czego, jeżeli podanie prawdzi­wych infor­macji skutko­wa­łoby odrzu­ce­niem wniosku;
5. konsu­ment nie przebywa legalnie na teryto­rium państwa człon­kow­skiego;
6. konsu­ment zawarł inną umowę rachunku płatni­czego, który umożliwia mu wykony­wanie trans­akcji, o których mowa w 59ia ust. 3, na teryto­rium Rzeczypospolitej Polskiej.

Podstawa prawna:
- Ustawa o usługach płatni­czych z dnia 19 sierpnia 2011 r. (Dz.U. z 2017 r. poz. 2003 z późn. zm.)

Art. 59ia 1. Dostawcy, o których mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1-​3 i 9, z wyłącze­niem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-​Kredytowej, oferu­jący usługi związane z prowa­dze­niem rachunków płatni­czych dla konsu­mentów, są obowią­zani do świad­czenia usługi prowa­dzenia podsta­wo­wego rachunku płatni­czego. Obowiązek ten w przypadku dostawców wymie­nio­nych w art. 4 ust. 2 pkt 9 dotyczy wyłącznie członków danej kasy oszczędnościowo-​kredytowej.
2. Podstawowy rachunek płatniczy jest przezna­czony dla konsu­mentów, dla których żaden dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1-​3 i 9, z wyłącze­niem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-​Kredytowej, w ramach działal­ności wykony­wanej na teryto­rium Rzeczypospolitej Polskiej nie prowadzi innego rachunku płatni­czego w walucie polskiej umożli­wia­ją­cego wykony­wanie trans­akcji, o których mowa w ust. 3.
3. Podstawowy rachunek płatniczy umożliwia wyłącznie:
1) dokony­wanie wpłat środków pienięż­nych na rachunek;
2) dokony­wanie wypłat gotówki z rachunku na teryto­rium które­go­kol­wiek państwa człon­kow­skiego, w banko­macie lub w placówce dostawcy, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1-​3 i 9, z wyłącze­niem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-​Kredytowej, w godzi­nach pracy tego dostawcy lub poza nimi, lub przy użyciu termi­nala płatni­czego, jeżeli konsu­ment wyrazi wolę zawarcia umowy również w zakresie usługi umożli­wia­jącej takie wypłaty;
3) wykony­wanie na teryto­rium państw człon­kow­skich trans­akcji płatni­czych, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 2, w szcze­gól­ności w urządze­niach akcep­tu­ją­cych instru­menty płatnicze, placówce dostawcy, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1-​3 i 9, z wyłącze­niem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-​Kredytowej, lub za pośred­nic­twem środków elektro­nicz­nego dostępu do rachunku, przy czym w przypadku trans­akcji płatni­czych wykony­wa­nych przy użyciu karty płatni­czej podsta­wowy rachunek płatniczy zapewnia także możli­wość dokony­wania trans­akcji płatni­czych bez fizycz­nego wykorzy­stania karty oraz możli­wość rozli­czania przez dostawcę trans­akcji płatni­czych wykony­wa­nych przy użyciu karty płatni­czej, powodu­ją­cych przekro­czenie środków zgroma­dzo­nych na rachunku, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 4 ustawy o kredycie konsu­menckim.
4. Obowiązek zapew­nienia wypłaty w placówce poza godzi­nami pracy dostawcy nastę­puje wyłącznie w przypadku gdy dostawca oferuje takie usługi.
5. Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1-​3 i 9, z wyłącze­niem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-​Kredytowej, w ramach podsta­wo­wego rachunku płatni­czego jest obowią­zany zapewnić usługi, o których mowa w ust. 3, w zakresie, w jakim świadczy takie usługi w ramach prowa­dzenia innych rachunków płatni­czych.
6. Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1-​3 i 9, z wyłącze­niem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-​Kredytowej, udostępnia na żądanie konsu­menta, nieod­płatnie, infor­macje o podsta­wo­wych rachun­kach płatni­czych dostęp­nych w jego ofercie, warun­kach korzy­stania z rachunków oraz opłatach z tym związa­nych.
Art. 59ib Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1-​3 i 9, z wyłącze­niem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-​Kredytowej, może poprzez centralną infor­mację o rachun­kach, o której mowa w art. 92bb ustawy - Prawo bankowe, spraw­dzić czy konsu­ment posiada rachunek płatniczy umożli­wia­jący wykony­wanie trans­akcji, o których mowa w art. 59ia ust. 3, prowa­dzony przez dostawcę, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1-​3 i 9, z wyłącze­niem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-​Kredytowej.
Art. 59ic 1. Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1-​3 i 9, z wyłącze­niem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-​Kredytowej, otwiera i prowadzi podsta­wowy rachunek płatniczy konsu­menta na podstawie zawartej z konsu­mentem umowy podsta­wo­wego rachunku płatni­czego. Dostawca udostępnia wnioski o zawarcie umowy podsta­wo­wego rachunku płatni­czego w postaci papie­rowej w swoich placów­kach, a wzór wniosku - na swojej stronie inter­ne­towej. Konsument może również ustnie żądać zawarcia umowy rachunku podsta­wo­wego, bez składania pisem­nego wniosku, o ile dostawca dopuszcza taką możli­wość.
2. Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1-​3 i 9, z wyłącze­niem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-​Kredytowej, nie może uzależ­niać otwarcia podsta­wo­wego rachunku płatni­czego od zawarcia przez konsu­menta innej umowy o świad­czenie usług dodat­ko­wych ani od zadekla­ro­wania określonej kwoty wpływu środków pienięż­nych na podsta­wowy rachunek płatniczy. Zakaz ten nie dotyczy obowiązków wynika­ją­cych ze stosunku człon­ko­stwa łączą­cych konsu­menta z dostawcą.
3. Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1-​3 i 9, z wyłącze­niem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-​Kredytowej, niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 10 dni roboczych od dnia otrzy­mania komplet­nego wniosku o zawarcie umowy podsta­wo­wego rachunku płatni­czego, zawiera z konsu­mentem taką umowę albo infor­muje o odmowie jej zawarcia. W przypadku komplet­nego wniosku złożo­nego za pomocą środków komuni­kacji elektro­nicznej, jeżeli dostawca dopuszcza taką możli­wość, wyznacza on konsu­men­towi termin, nie krótszy niż 10 dni roboczych, na podpi­sanie umowy w placówce dostawcy albo zawiera z konsu­mentem umowę za pomocą środków porozu­mie­wania się na odległość.
4. W przypadku dostawcy, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 9, z wyłącze­niem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-​Kredytowej, termin wskazany w ust. 3 jest liczony od dnia potwier­dzenia, że wniosko­dawca może uzyskać status członka tego dostawcy.
5. Przepisy ust. 3 i 4 stosuje się odpowiednio, jeżeli zawarcie umowy podsta­wo­wego rachunku banko­wego nastę­puje na podstawie ustnego żądania, o którym mowa w ust. 1.
6. Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1-​3 i 9, z wyłącze­niem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-​Kredytowej, odmawia zawarcia umowy podsta­wo­wego rachunku płatni­czego w przypadku:
1) gdy jest to uzasad­nione wzglę­dami ostroż­no­ścio­wymi wynika­ją­cymi z podej­rzenia popeł­nienia przestęp­stwa, o którym mowa w art. 165a lub art. 299 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (Dz.U. z 2016 r. poz. 1137, z późn. zm.167)), zwanej dalej “Kodeksem karnym”;
2) dostawców, o których mowa w art. 4 ust. 2 pkt 9, jeżeli konsu­ment składa­jący wniosek nie jest człon­kiem spółdziel­czej kasy oszczędnościowo-​kredytowej będącej tym dostawcą lub nie spełnia kryte­riów uzyskania statusu członka tej kasy;
3) gdy dostawca posiada upraw­do­po­dob­nioną infor­mację o udziale konsu­menta w przestęp­stwie popeł­nionym z wykorzy­sta­niem rachunku płatni­czego lub upraw­do­po­dob­nioną infor­mację, że środki, które mają być zgroma­dzone na rachunku, pochodzą z przestęp­stwa.
7. Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1-​3 i 9, z wyłącze­niem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-​Kredytowej, może odmówić zawarcia umowy podsta­wo­wego rachunku płatni­czego w przypadku gdy:
1) konsu­ment jest stroną umowy o prowa­dzenie rachunku płatni­czego zawartej z dostawcą, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1-​3 i 9, z wyłącze­niem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-​Kredytowej, w ramach działal­ności wykony­wanej na teryto­rium Rzeczypospolitej Polskiej, umożli­wia­ją­cego wykony­wanie trans­akcji, o których mowa w art. 59ia ust. 3;
2) dane identy­fi­ka­cyjne konsu­menta są zgodne z danymi osób znajdu­ją­cymi się na między­na­ro­do­wych listach sankcyj­nych lub Liście ostrzeżeń publicz­nych KNF publi­ko­wanej na podstawie art. 6b ust. 4 ustawy o nadzorze nad rynkiem finan­sowym;
3) konsu­ment nie posiada ważnego dokumentu potwier­dza­ją­cego jego tożsa­mość;
4) umowa rachunku płatni­czego zawarta między tym dostawcą a konsu­mentem została rozwią­zana ze względu na rażące naruszenie jej posta­no­wień przez konsu­menta;
5) konsu­ment nie podpisał umowy w placówce dostawcy w terminie, o którym mowa w ust. 3 zdanie pierwsze, albo w tym terminie nie zawarł umowy za pomocą środków porozu­mie­wania się na odległość;
6) konsu­ment nie przebywa legalnie na teryto­rium państwa człon­kow­skiego;
7) konsu­ment nie podał adresu zamiesz­kania lub innego adresu korespon­den­cyj­nego na teryto­rium Rzeczypospolitej Polskiej.
8. W przypad­kach, o których mowa w ust. 6 i 7, dostawca niezwłocznie infor­muje konsu­menta, nieod­płatnie, o przyczy­nach odmowy zawarcia umowy, chyba że przeka­zanie takiej infor­macji zagra­ża­łoby bezpie­czeń­stwu narodo­wemu lub porząd­kowi publicz­nemu lub byłoby sprzeczne z przepi­sami prawa, w tym z przepi­sami ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciw­dzia­łaniu praniu pieniędzy oraz finan­so­waniu terro­ryzmu (Dz.U. poz. 723), zwanej dalej „ustawą o przeciw­dzia­łaniu praniu pieniędzy”.
9. W przypadku odmowy zawarcia umowy podsta­wo­wego rachunku płatni­czego na podstawie ust. 6 pkt 1 dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1-​3 i 9, z wyłącze­niem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-​Kredytowej, jest obowią­zany stosować odpowiednie środki wynika­jące z ustawy o przeciw­dzia­łaniu praniu pieniędzy.
Art. 59id [Oferowanie rachunków w walucie polskiej] Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1-​3 i 9, z wyłącze­niem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-​Kredytowej, jest obowią­zany oferować podsta­wowe rachunki płatnicze w walucie polskiej.
Art. 59ie [Nieodpłatne prowa­dzenie podsta­wo­wego rachunku płatni­czego]
1. Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1-​3 i 9, z wyłącze­niem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-​Kredytowej, prowadzi podsta­wowy rachunek płatniczy w zakresie krajo­wych trans­akcji płatni­czych nieod­płatnie.
2. Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1-​3 i 9, z wyłącze­niem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-​Kredytowej, może pobierać opłaty za wykonanie krajo­wych trans­akcji płatni­czych, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 2 lit. c, po wykonaniu w ciągu miesiąca 5 takich trans­akcji płatni­czych zleca­nych przez konsu­menta. Opłaty te nie mogą być wyższe od opłat najczę­ściej stoso­wa­nych przez danego dostawcę przez ostatnie 12 miesięcy w odnie­sieniu do trans­akcji, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 2 lit. c, powią­za­nych z jakim­kol­wiek rachun­kiem płatni­czym ofero­wanym przez tego dostawcę.
3. Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1-​3 i 9, z wyłącze­niem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-​Kredytowej, może pobierać od konsu­menta opłatę za wykony­wanie trans­akcji, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1, przy użyciu banko­matów lub wpłato­matów niena­le­żą­cych do tego dostawcy znajdu­ją­cych się na teryto­rium Rzeczypospolitej Polskiej, po wykonaniu w ciągu miesiąca 5 takich krajo­wych trans­akcji płatni­czych na rzecz konsu­menta. Opłaty te nie mogą być wyższe od opłat najczę­ściej stoso­wa­nych przez ostatnie 12 miesięcy przez tego dostawcę w odnie­sieniu do trans­akcji, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1, wykony­wa­nych w ramach jakie­go­kol­wiek rachunku płatni­czego prowa­dzo­nego przez tego dostawcę i przy użyciu banko­matów lub wpłato­matów niena­le­żą­cych do tego dostawcy.
4. Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1-​3 i 9, z wyłącze­niem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-​Kredytowej, zapewnia konsu­mentom możli­wość wykony­wania operacji, o których mowa w art. 59ia ust. 3, w swoich placów­kach oraz za pośred­nic­twem środków elektro­nicz­nego dostępu do rachunku, o ile dostawca oferuje taki dostęp. Dostawca nie może oferować podsta­wo­wych rachunków płatni­czych, z których korzy­stanie odbywa­łoby się wyłącznie za pomocą środków elektro­nicz­nego dostępu do rachunku, chyba że dostawca oferuje wyłącznie usługi świad­czone za pomocą takich środków.
5. Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1-​3 i 9, z wyłącze­niem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-​Kredytowej, nie może pobierać od konsu­menta opłat za świad­czenie usług związa­nych z prowa­dze­niem podsta­wo­wego rachunku płatni­czego innych niż opłaty, o których mowa w ust. 2 i 3, oraz opłaty za wykonanie trans­gra­nicz­nych trans­akcji płatni­czych. Opłaty za wykonanie trans­gra­nicz­nych trans­akcji płatni­czych nie mogą być wyższe od opłat najczę­ściej stoso­wa­nych przez danego dostawcę przez ostatnie 12 miesięcy w odnie­sieniu do trans­akcji tego rodzaju, wykony­wa­nych w ramach jakie­go­kol­wiek rachunku płatni­czego prowa­dzo­nego przez tego dostawcę.
Art. 59if Umowa podsta­wo­wego rachunku płatni­czego stanowi umowę ramową, do której mają zasto­so­wanie przepisy działu II rozdziału 3.
Art. 59ig 1. Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1-​3 i 9, z wyłącze­niem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-​Kredytowej, może wypowie­dzieć umowę podsta­wo­wego rachunku płatni­czego, w przypadku gdy:
1) konsu­ment umyślnie albo w wyniku rażącego niedbal­stwa wykorzy­stał rachunek do celów niezgod­nych z prawem;
2) istnieje uzasad­nione podej­rzenie, że środki zgroma­dzone na rachunku pochodzą z działal­ności przestęp­czej lub mają związek z taką działal­no­ścią;
3) na rachunku nie dokonano żadnych operacji przez ponad 24 kolejne miesiące, z wyjąt­kiem operacji z tytułu pobie­rania opłat lub naliczania odsetek od zgroma­dzo­nych na rachunku środków pienięż­nych;
4) konsu­ment podał niepraw­dziwe infor­macje lub zataił prawdziwe infor­macje we wniosku o zawarcie umowy podsta­wo­wego rachunku płatni­czego, jeżeli podanie prawdzi­wych infor­macji skutko­wa­łoby odrzu­ce­niem wniosku;
5) konsu­ment nie przebywa legalnie na teryto­rium państwa człon­kow­skiego;
6) konsu­ment zawarł inną umowę rachunku płatni­czego, który umożliwia mu wykony­wanie trans­akcji, o których mowa w art. 59ia ust. 3, na teryto­rium Rzeczypospolitej Polskiej.
2. W przypad­kach, o których mowa w ust. 1 pkt 3, 5 lub 6, nieod­płatna infor­macja o przyczy­nach wypowie­dzenia umowy podsta­wo­wego rachunku płatni­czego jest przeka­zy­wana konsu­men­towi, w postaci papie­rowej albo elektro­nicznej, wraz z wypowie­dze­niem tej umowy, chyba że przeka­zanie tej infor­macji zagra­ża­łoby bezpie­czeń­stwu narodo­wemu lub porząd­kowi publicz­nemu lub byłoby sprzeczne z przepi­sami ustawy o przeciw­dzia­łaniu praniu pieniędzy. Dostawca może wypowie­dzieć umowę podsta­wo­wego rachunku płatni­czego zawartą na czas nieokre­ślony z co najmniej dwumie­sięcznym wypowie­dze­niem.
3. W infor­macji, o której mowa w ust. 2, dostawca wskazuje tryb, w jakim konsu­ment może docho­dzić swoich praw w związku z rozwią­za­niem umowy podsta­wo­wego rachunku płatni­czego, oraz infor­muje go o pozasą­do­wych proce­du­rach rozstrzy­gania sporów, w tym wskazuje właściwe sądy polubowne.
4. Wypowiedzenie umowy podsta­wo­wego rachunku płatni­czego z przyczyn określo­nych w ust. 1 pkt 1, 2 i 4 nastę­puje ze skutkiem natych­mia­stowym. Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio.
5. Po wypowie­dzeniu umowy podsta­wo­wego rachunku płatni­czego z przyczyn określo­nych w ust. 1 konsu­ment wskazuje dostawcy sposób, w jaki chce uzyskać zwrot środków pienięż­nych zgroma­dzo­nych na rachunku. W przypadku nieuzy­skania przez dostawcę takiej infor­macji może on złożyć środki pieniężne znajdu­jące się na rachunku podsta­wowym do depozytu sądowego lub w inny sposób zabez­pie­czyć środki pieniężne zgroma­dzone na rachunku. O sposobie zabez­pie­czenia dostawca pisemnie infor­muje konsu­menta.
Art. 59ih 1. KNF zamieszcza na swojej stronie inter­ne­towej infor­macje o zasadach dostępu do podsta­wo­wego rachunku płatni­czego.
2. Do dnia 31 stycznia danego roku kalen­da­rzo­wego dostawcy oferu­jący w roku poprzednim podsta­wowe rachunki płatnicze przeka­zują do KNF infor­macje o liczbie otwar­tych w tym roku podsta­wo­wych rachunków płatni­czych oraz o stosunku liczby przypadków odmowy zawarcia umowy takiego rachunku do liczby złożo­nych wniosków, według stanu na dzień 31 grudnia poprzed­niego roku kalen­da­rzo­wego.
3. KNF, co 2 lata, w terminie do końca lutego roku kalen­da­rzo­wego nastę­pu­ją­cego po upływie okresu sprawoz­daw­czego, infor­muje Komisję Europejską o liczbie dostawców świad­czą­cych usługę podsta­wo­wego rachunku płatni­czego oraz przeka­zuje infor­macje uzyskane zgodnie z ust. 2.

Źródło:
Informacja Komisji Nadzory Finansowego o zasadach dostępu do podsta­wo­wego rachunku płatni­czego  z 22 marca 2017r.

 

 

Niniejsze opraco­wanie nie stanowi porady prawnej. Kancelaria nie ponosi odpowie­dzial­ności za wykorzy­stanie infor­macji w nim zawar­tych bez wcześniej­szego zasię­gnięcia opinii Kancelarii.