Obowiązek alimentacyjny i egzekucja komornicza a świadczenia na dzieci (500+ nie wpływa na wysokość alimentów)

20 sierpnia 2016r. wejdzie w życie ustawa z dnia 10 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektó­rych innych ustaw. Ustawa ta ma istotne znaczenie dla osób korzy­sta­ją­cych z świad­czeń alimen­ta­cyj­nych jak również dla osób względem których prowa­dzona jest egzekucja.

W ww. ustawie wskazano bowiem wprost, iż na zakres świad­czeń alimen­ta­cyj­nych nie wpływają:

1. świad­czenia z pomocy społecznej lub funduszu alimen­ta­cyj­nego, o którym mowa w ustawie z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom upraw­nionym do alimentów (Dz. U. z 2016 r. poz. 169 i 195), podle­ga­jące zwrotowi przez zobowią­za­nego do alimen­tacji;

2. świad­czenia, wydatki i inne środki finan­sowe związane z umiesz­cze­niem dziecka w pieczy zastęp­czej, o których mowa w przepi­sach o wspie­raniu rodziny i systemie pieczy zastęp­czej;

3. świad­czenie wycho­wawcze, o którym mowa w ustawie z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wycho­wy­waniu dzieci (Dz. U. poz. 195) – a więc tzw.  rodzina 500 plus;

4. świad­czenia rodzinne, o których mowa w ustawie z dnia 28 listo­pada 2003 r. o świad­cze­niach rodzin­nych (Dz. U. z 2015 r. poz. 114, z późn. zm.).

Dzięki tej zmianie przy określaniu wysokości świad­czeń alimen­ta­cyj­nych, w tym zarówno w sprawach sądowych o ustalenie alimentów, obniżenie alimentów jak również podwyż­szenie alimentów, ww. świad­czenia nie będą uwzględ­niane – co do tej pory niestety w praktyce orzecz­ni­czej sądów zdarzało się niejed­no­krotnie.

Co więcej na podstawie ww. ustawy, zajęcie wierzy­tel­ności z rachunku banko­wego (a w konse­kwencji prowa­dzenie egzekucji z rachunku banko­wego) nie będzie mogło obejmować kwot pocho­dzą­cych z:

1. świad­czeń, dodatków i zasiłków, o których mowa w art. 833 § 6 k.p.c., a więc: świad­czeń alimen­ta­cyj­nych, świad­czeń pienięż­nych wypła­ca­nych w przypadku bezsku­tecz­ności egzekucji alimentów, świad­czeń rodzin­nych, dodatków rodzin­nych, pielę­gna­cyj­nych, porodo­wych, dla sierot zupeł­nych, zasiłków dla opiekunów, świad­czeń z pomocy społecznej, świad­czeń integra­cyj­nych oraz świad­czeń wycho­waw­czych

2. świad­czeń, dodatków i innych kwot, o których mowa w art. 31 ust. 1, art. 80 ust. 1 i 1a, art. 81, art. 83 ust. 1 i 4, art. 84 pkt 2 i 3 i art. 140 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspie­raniu rodziny i systemie pieczy zastęp­czej, a więc m.in.:

a) świad­czeń (przysłu­gu­ją­cemu rodzinie zastęp­czej oraz prowa­dzą­cemu rodzinny dom dziecka)  na pokrycie kosztów utrzy­mania dziecka

b) dodatku (przysłu­gu­ją­cemu rodzinie zastęp­czej oraz prowa­dzą­cemu rodzinny dom dziecka) na dziecko legity­mu­jące się orzecze­niem o niepeł­no­spraw­ności lub orzecze­niem o znacznym lub umiar­ko­wanym stopniu niepeł­no­spraw­ności; dodatku (przysłu­gu­ją­cemu rodzinie zastęp­czej zawodowej) na pokrycie zwięk­szo­nych kosztów utrzy­mania dziecka umiesz­czo­nego na podstawie ustawy z dnia 26 paździer­nika 1982 r. o postę­po­waniu w sprawach nielet­nich

c) dofinan­so­wania (przysłu­gu­ją­cemu rodzinie zastęp­czej oraz prowa­dzą­cemu rodzinny dom dziecka) do wypoczynku poza miejscem zamiesz­kania dziecka; świad­czenia (przysłu­gu­ją­cemu rodzinie zastęp­czej oraz prowa­dzą­cemu rodzinny dom dziecka) na pokrycie: a) niezbęd­nych kosztów związa­nych z potrze­bami przyj­mo­wa­nego dziecka, b) kosztów związa­nych z wystą­pie­niem zdarzeń losowych lub innych zdarzeń mających wpływ na jakość sprawo­wanej opieki - jedno­ra­zowo lub okresowo.

d) świad­czenia (przysłu­gu­ją­cemu rodzinie zastęp­czej zawodowej) na pokrycie kosztów związa­nych z przepro­wa­dze­niem niezbęd­nego remontu lokalu miesz­kal­nego w budynku wielo­ro­dzinnym lub domu jedno­ro­dzin­nego

e) środków finan­so­wych na pokrycie niezbęd­nych kosztów związa­nych z remontem lub ze zmianą lokalu w budynku wielo­ro­dzinnym lub domu jedno­ro­dzin­nego, w którym jest prowa­dzony rodzinny dom dziecka

f) środków finan­so­wych na pokrycie innych niezbęd­nych i nieprze­wi­dzia­nych kosztów związa­nych z opieką i wycho­wa­niem dziecka lub funkcjo­no­wa­niem rodzin­nego domu dziecka

g) środków przeka­za­nych tytułem pomocy na konty­nu­owanie nauki, usamo­dziel­nienie, zagospo­da­ro­wanie dla osoby opusz­cza­jącej, po osiągnięciu pełno­let­ności, rodzinę zastępczą, rodzinny dom dziecka, placówkę opiekuńczo-​wychowawczą lub regio­nalną placówkę opiekuńczo-​terapeutyczną, w przypadku gdy umiesz­czenie w pieczy zastęp­czej nastą­piło na podstawie orzeczenia sądu

3. środków finan­so­wych  na utrzy­manie lokalu miesz­kal­nego w budynku wielo­ro­dzinnym lub domu jedno­ro­dzin­nego, o których mowa w art. 83 ust. 2 i art. 84 pkt 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspie­raniu rodziny i systemie pieczy zastęp­czej, w części przysłu­gu­jącej na umiesz­czone w rodzinie zastęp­czej lub rodzinnym domu dziecka dzieci i osoby, które osiągnęły pełno­let­ność, przeby­wając w pieczy zastęp­czej.

Podstawa prawna:

- ustawa z dnia 17 listo­pada 1964 r. Kodeks postę­po­wania cywil­nego
art. 833 §  6. Nie podle­gają egzekucji świad­czenia alimen­ta­cyjne, świad­czenia pieniężne wypła­cane w przypadku bezsku­tecz­ności egzekucji alimentów, świad­czenia rodzinne, dodatki rodzinne, pielę­gna­cyjne, porodowe, dla sierot zupeł­nych, zasiłki dla opiekunów, świad­czenia z pomocy społecznej, świad­czenia integra­cyjne oraz świad­czenie wycho­wawcze.

- ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspie­raniu rodziny i systemie pieczy zastęp­czej
Art.  31 ust. 1. Z rodziną wspie­ra­jącą wójt właściwy ze względu na miejsce zamiesz­kania rodziny wspie­ranej zawiera umowę, która określa zasady zwrotu kosztów związa­nych z udzie­la­niem pomocy, o której mowa w art. 29 ust. 2.
Art.  80 ust. 1. Rodzinie zastęp­czej oraz prowa­dzą­cemu rodzinny dom dziecka, na każde umiesz­czone dziecko, przysłu­guje świad­czenie na pokrycie kosztów jego utrzy­mania, nie niższe niż kwota:
1) 660 zł miesięcznie - w przypadku dziecka umiesz­czo­nego w rodzinie zastęp­czej spokrew­nionej;
2) 1000 zł miesięcznie - w przypadku dziecka umiesz­czo­nego w rodzinie zastęp­czej zawodowej, rodzinie zastęp­czej nieza­wo­dowej lub rodzinnym domu dziecka.
1a. Rodzinie zastęp­czej oraz prowa­dzą­cemu rodzinny dom dziecka do świad­czenia, o którym mowa w ust. 1, na każde umiesz­czone dziecko w wieku do ukończenia 18. roku życia przysłu­guje dodatek w wysokości świad­czenia wycho­waw­czego określo­nego w przepi­sach o pomocy państwa w wycho­wy­waniu dzieci, zwany dalej “dodat­kiem wycho­waw­czym”.
Art.  81 ust. 1. Rodzinie zastęp­czej oraz prowa­dzą­cemu rodzinny dom dziecka na dziecko legity­mu­jące się orzecze­niem o niepeł­no­spraw­ności lub orzecze­niem o znacznym lub umiar­ko­wanym stopniu niepeł­no­spraw­ności przysłu­guje dodatek nie niższy niż kwota 200 zł miesięcznie na pokrycie zwięk­szo­nych kosztów utrzy­mania tego dziecka.
2. Rodzinie zastęp­czej zawodowej na dziecko umiesz­czone na podstawie ustawy z dnia 26 paździer­nika 1982 r. o postę­po­waniu w sprawach nielet­nich przysłu­guje dodatek nie niższy niż kwota 200 zł miesięcznie na pokrycie zwięk­szo­nych kosztów utrzy­mania tego dziecka.
Art.  83 ust. 1. Rodzinie zastęp­czej oraz prowa­dzą­cemu rodzinny dom dziecka starosta może przyznać:
1) dofinan­so­wanie do wypoczynku poza miejscem zamiesz­kania dziecka;
2) świad­czenie na pokrycie:
a) niezbęd­nych kosztów związa­nych z potrze­bami przyj­mo­wa­nego dziecka - jedno­ra­zowo,
b) kosztów związa­nych z wystą­pie­niem zdarzeń losowych lub innych zdarzeń mających wpływ na jakość sprawo­wanej opieki - jedno­ra­zowo lub okresowo.
2. Rodzina zastępcza nieza­wo­dowa i zawodowa może otrzy­mywać środki finan­sowe na utrzy­manie lokalu miesz­kal­nego w budynku wielo­ro­dzinnym lub domu jedno­ro­dzin­nego w wysokości odpowia­da­jącej kosztom ponoszonym przez rodzinę zastępczą nieza­wo­dową albo zawodową na czynsz, opłaty z tytułu najmu, opłaty za energię elektryczną i cieplną, opał, wodę, gaz, odbiór nieczy­stości stałych i płynnych, dźwig osobowy, antenę zbiorczą, abona­ment telewi­zyjny i radiowy, usługi teleko­mu­ni­ka­cyjne oraz związanym z kosztami eksplo­atacji, obliczonym przez podzie­lenie łącznej kwoty tych kosztów przez liczbę osób zamiesz­ku­ją­cych w tym lokalu lub domu jedno­ro­dzinnym i pomno­żenie przez liczbę dzieci i osób, które osiągnęły pełno­let­ność przeby­wając w pieczy zastęp­czej, o których mowa w art. 37 ust. 2, umiesz­czo­nych w rodzinie zastęp­czej wraz z osobami tworzą­cymi tę rodzinę zastępczą.
4. Rodzinie zastęp­czej zawodowej starosta może raz do roku przyznać świad­czenie na pokrycie kosztów związa­nych z przepro­wa­dze­niem niezbęd­nego remontu lokalu miesz­kal­nego w budynku wielo­ro­dzinnym lub domu jedno­ro­dzin­nego.
Art.  84 Prowadzący rodzinny dom dziecka otrzy­muje środki finan­sowe na: 1) utrzy­manie lokalu miesz­kal­nego w budynku wielo­ro­dzinnym lub domu jedno­ro­dzin­nego, w którym jest prowa­dzony rodzinny dom dziecka, w wysokości odpowia­da­jącej kosztom ponoszonym przez rodzinny dom dziecka na czynsz, opłaty z tytułu najmu, opłaty za energię elektryczną i cieplną, opał, wodę, gaz, odbiór nieczy­stości stałych i płynnych, dźwig osobowy, antenę zbiorczą, abona­ment telewi­zyjny i radiowy, usługi teleko­mu­ni­ka­cyjne oraz związanym z kosztami eksplo­atacji, obliczonym przez podzie­lenie łącznej kwoty tych kosztów przez liczbę osób zamiesz­ku­ją­cych w tym lokalu lub domu jedno­ro­dzinnym i pomno­żenie przez liczbę dzieci i osób, które osiągnęły pełno­let­ność przeby­wając w pieczy zastęp­czej, o których mowa w art. 37 ust. 2, umiesz­czo­nych w rodzinnym domu dziecka wraz z prowa­dzącym rodzinny dom dziecka;
2) pokrycie niezbęd­nych kosztów związa­nych z remontem lub ze zmianą lokalu w budynku wielo­ro­dzinnym lub domu jedno­ro­dzin­nego, w którym jest prowa­dzony rodzinny dom dziecka - do wysokości środków określo­nych w umowie, o której mowa w art. 62;
3) pokrycie innych niezbęd­nych i nieprze­wi­dzia­nych kosztów związa­nych z opieką i wycho­wa­niem dziecka lub funkcjo­no­wa­niem rodzin­nego domu dziecka - do wysokości środków określo­nych w umowie, o której mowa w art. 62.
Art.  140 ust. 1. Osobie opusz­cza­jącej, po osiągnięciu pełno­let­ności, rodzinę zastępczą, rodzinny dom dziecka, placówkę opiekuńczo-​wychowawczą lub regio­nalną placówkę opiekuńczo-​terapeutyczną, zwanej dalej “osobą usamo­dziel­nianą”, w przypadku gdy umiesz­czenie w pieczy zastęp­czej nastą­piło na podstawie orzeczenia sądu:
1) przyznaje się pomoc na:
a) konty­nu­owanie nauki,
b) usamo­dziel­nienie,
c) zagospo­da­ro­wanie;

Niniejsze opraco­wanie nie stanowi porady prawnej. Kancelaria nie ponosi odpowie­dzial­ności za wykorzy­stanie infor­macji w nim zawar­tych bez wcześniej­szego zasię­gnięcia opinii Kancelarii.