Czy można żądać odsetek za opóźnienie w zapłacie kosztów?
Wiele razy pojawia się pytanie czy osoba, która wygrywa proces sądowy może żądać odsetek za opóźnienie od kosztów sądowych wskazanych w orzeczeniu sądowym, analogicznie jak ma to miejsce w przypadku należności głównej. Kwestia ta nie została wprost uregulowana w przepisach, dlatego Sąd Okręgowy w Lublinie zwrócił się do Sądu Najwyższego o rozstrzygnięcie zagadnienia prawnego o treści: “Czy w razie opóźnienia dłużnika z zapłatą należności z tytułu kosztów procesu cywilnego zasądzonych w prawomocnym orzeczeniu można dochodzić w odrębnym procesie cywilnym odsetek ustawowych od tych kosztów na podstawie art. 481 § 1 kodeksu cywilnego?”
W odpowiedzi na tak zadane pytanie SN podjął uchwałę, zgodnie z którą “Przepis art. 481 § 1 KC nie ma zastosowania do świadczeń pieniężnych zasądzonych prawomocnym orzeczeniem o kosztach procesu.” Jak wskazał SN w uzasadnieniu swego orzeczenia “Należy (…) dobitnie podkreślić, że brak przepisu umożliwiającego doliczanie odsetek do świadczeń pieniężnych zasądzonych prawomocnym orzeczeniem o kosztach procesu nie może być postrzegany jako luka w przedstawionym rozumieniu, upoważniająca do stosowania art. 481 KC. Regulacja w zakresie wysokości kosztów jest (…) autonomiczna, pełna i wyczerpująca, jeżeliby więc prawodawca zdecydował się na zmianę w tym zakresie, powinien wyraźnie to zademonstrować uchwaleniem wyraźnego przepisu, jak np. uczynił to w art. 105 § 2 KPC, postanawiając, że w pewnych sytuacjach obowiązek zwrotu kosztów procesu ma charakter solidarny (por. art. 366 KC). Tak również dzieje się w prawie obcym. Przykładowo, w prawie cywilnym austriackim i francuskim prawodawca ustanowił odrębne przepisy procesowe o odsetkach, o niższej stopie niż odsetki cywilne.” Co więcej jak wskazano w uzasadnieniu ww. orzeczenia SN powołując się na wyrok SN z dnia 12 grudnia 1996 r., I CKU 40/96, “wystarczającej podstawy obłożenia kosztów procesu odsetkami za opóźnienie nie stanowią także racje ekonomiczne, czyli odpłatność za korzystanie z cudzego kapitału oraz „bodźcowe oddziaływanie” na dłużnika; taką podstawą może być wyłącznie wyraźne unormowanie, którego brak. Warto zaznaczyć, że w doktrynie niemieckiego prawa postępowania cywilnego oraz w orzecznictwie, przy podobnym stanie prawnym, powszechnie i konsekwentnie przyjmuje się, że obowiązek zwrotu kosztów ma charakter wyłącznie procesowy, zatem - wobec braku stosownego unormowania - nie ma możliwości dochodzenia odsetek od zasądzonych kosztów procesu. Podobny pogląd prezentowano w judykaturze przedwojennej, przed wejściem w życie kodeksu postępowania cywilnego z 1932 r. (por. orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 19 stycznia 1926 r., III Rw 2018/25, „Przegląd Prawa i Administracji” 1926, s. 106).
Wobec powyższego obecnie nie powinno już budzić żadnych wątpliwości, iż nie można domagać się zapłaty odsetek za opóźnienie w zapłacie kosztów procesu.
więcej na: http://www.sn.pl/sites/orzecznictwo/Orzeczenia1/III%20CZP%2016-11.pdf
Niniejsze opracowanie nie stanowi porady prawnej ani podatkowej. Kancelaria nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie informacji w nim zawartych bez wcześniejszego zasięgnięcia opinii Kancelarii.